'Bidden in de nacht' van Tish Warren

Waak, lieve Heer, over wie werken, waken of wenen vannacht, en laat uw engelen hen behoeden die slapen. Zorg voor de zieken, Heer Christus; geef rust aan vermoeiden, zegen de stervenden, troost wie lijden, heb medelijden met wie beproefd worden, bescherm wie blij zijn, en dat alles omwille van uw liefde. Amen
(Book of Common Prayer)

In 'Bidden in de nacht' neemt Tish Warren je mee door dit gebed. Het is als een glas water voor een dorstige ziel in de woestijn van het leven!

Dit boek gaat over tijden dat je zelf (even) niet (meer) bidden kunt. Dat God niet belooft dat je niets slechts zal overkomen. Over het vraagstuk hoe we Gods liefde kunnen rijmen met het lijden in deze wereld. Over hoe belangrijk het is dat we ruimte maken voor verdriet. Over hoe wetenschap/gezondheidszorg samen gaan met Gods leiding en gave. Over werk. Over hoe broos en beperkt we zijn. Over hoe we onze slaap nodig hebben. Over hoe Jezus zijn schouders onder ons juk wil zetten, zodat het niet meer zo zwaar zal zijn. Over de zegen die we een leven lang mijden, een zegening die alleen in het donker te vinden is. 

Op de plek van de diepste verlatenheid ontmoeten we God zelf.

Aan het eind van het boek vind je gespreksvragen en praktische oefeningen. En ook de liturgie voor de completen.

Ik geef nog een paar citaten. Wat langer dan gewoonlijk. Dat geeft een mooi beeld van de schrijfstijl en inhoud van het boek. Ik hoop dat je erdoor gezegend wordt!

'Het leven is vol beproeving, en de weg van Jezus is zwaar. Hij heeft nooit anders beloofd. Wat hij belooft is overvloedig leven, en om een idee te krijgen hoe dat eruitziet, moet je je een leven lang oefenen in deze kunst van het christelijk geloof. Maar de beproefden leren mij dat het niet is wat ik denk dat het is; het is geen volmaakt huwelijk of een leven vol eindeloos succes. Het is altijd een kruis en een opstanding.''

'Ik weet niet waarom God beproeving toestaat, maar dit weet ik wel: Hij is te vinden onder de beproefden. In mijn werk heb ik van veel mensen gehoord dat hun leven in Christus gevormd is door beproeving - hun eigen beproeving of die van degenen van wie ze houden. Ik onmoette een man die het grootste deel van zijn dag zorgt voor izjn moeder die vergevorderde dementie heeft. Hij vertelde me dat hij nooit had bedacht dat het helpen van zijn moeder een vormende geestelijke oefening in zijn leven zou zijn. Die ontdekking heeft hem veranderd. Ik was verbaasd. Hoe kon het dat hij iets wat zo'n grote zelfverloochening was en wat zo heerlijk dicht bij het medelijden van God zelf kwam niet zag als een geestelijke oefening? Hij vertelde me: 'Omdat ik er nooit voor zou hebben gekozen.' We zien geestelijke praktijken vaak als dingen die wij ondernemen, zoals het lezen van de Schrift, gebed of kerkgang. Dat zijn de duidelijk geestelijke onderdelen van onze dag. De rest van ons leven is gewoon waar we doorheen moeten, het trage gedoe van tijd, toeval en levensloop. Maar vaak zijn de meest fundamentele en vormende geestelijke oefeningen in ons leven de dingen waar we nooit voor zouden hebben gekozen. De meest diepe Godsontmoetingen zijn vaak te vinden in de beproeving.'

Het woord 'gezegend' is in onze tijd zo goedkoop geworden. We koppelen het aan een nieuwe auto of een promotie op het werk, een huwelijk of de geboorte van een nieuwe baby. Dit zijn zegeningen waarvoor we dankbaar zijn. Maar hoe helpt een van deze zegeningen ons als we sterven? De dood openbaart de nutteloosheid van veel wat we najagen in het leven. Het openbaart ieder armoedig begrip van zegen. In de Schrift wordt het woord gezegend gebruikt om diegenen te beschrijven die arm zijn, die treuren, die hongerlijden, die de vrede najagen, of die vervolgd worden (Mattheus 5:3-12). Deze diepten van menselijke kwetsbaarheid leiden tot een specifieke vorm van gezegend leven. Wat betekent het om zegening te vinden in de donkerste momenten van ons leven? Wat zou het betekenen als God ons gebed verhoort en de stervenden zegent? We verkeren in grote verwarring. We weten niet wat het beste is voor ons. De dingen waar ik het meest bang voor ben zijn vaak juist de dingen die me zullen bevrijden. De verlate plekken in mijn leven die ik het liefst wil vermijden zijn uitgerekend de plekken waar God op me wacht. De dingen waarnaar ik het meest verlang - en die ik stevig vastklem - zijn vaak de dingen die, zonder Gods genadige tussenkomst, me zouden verarmen, me zelfs zouden doden. Ik kan mijn leven alleen redden door het te verliezen. Velen van ons hebben dit al zo vaak gehoord, maar daarin geloven is hetzelfde als jezelf inprenten dat hoog laag is en laag hoog. Het gaat volledig in tegen wat natuurlijk voelt, omdat zelfbehoud, zo niet zelfaanbidding, het meest natuurlijk voelt. God vertrouwen in onze kwetsbaarheid is vrijwillig een levenslange oefening aangaan om afgestemd te raken op wat zegen echt is, en hoe vaak die gevonden wordt op de laatste plek waar we die zouden zoeken. Het woord voor 'gezegend' in Jezus' Bergrede is makarios, dat door Bijbelwetenschapper Jonathan Pennington vertaald wordt met 'tot bloei komen'. Tot bloei komen degenen die treuren. Tot bloei komen de armen van geest. Tot bloei komen de zachtmoedigen. Mijn visie op menselijk floreren, die me vanaf mijn geboorte ingeprent is door duizenden advertenties en uitspraken van beroemdheden, wordt bepaald niet gekenmerkt door treuren, zachtmoedigheid, armoede of vervolging. Pennington laat zien hoe Jezus iedere zaligspreking belichaamt. Als je wilt zien hoe een mens tot bloei komt, hoe zegen eruitziet, kijk dan naar Jezus, onze man van smarten. Hij leefde een onaangenaam leven in armoede, trouwde nooit, had geen sex, en stierf in pijn, verlaten door zijn vrienden, in relatieve onbekendheid. Hij is het verbazingwekkende beeld van de Gezegende, Gods gezalfde. Jezus kennen is leren wandelen op zijn vreemde pad van bloei, van overvloedig leven.

Als dit gebed uit de completen ons meeneemt door een lange, donkere nacht heen, dan is deze laatste zin - 'en dat alles omwille van uw liefde. Amen' - een straal van de zon die verrijst in het oosten. De onwankelbare werkelijkheid van liefde breekt door de schaduwen van kwetsbaarheid en dood heen, en we zien dat dit gebed alleen gebeden kan worden als er een God is die van ons houdt. (...)

Door dit gebed uit de completen te gebruiken, met zijn litanie van menselijke kwetsbaarheid, herinner ik mijzelf eraan dat alle categorieën van het lijden op aarde echt en afschuwelijk zijn. Maar ik bedenk ook dat ze ons niet kunnen scheiden van de liefde van God.